تاثیر نشاط اجتماعی بر جامعه
صعود تیم ملی فوتبال به جام‌جهانی برزیل هرچند دلایل فنی زیادی داشت اما بسیاری از کارشناسان حوزه اجتماعی از جمله مجید ابهری، آسیب‌شناس شک ندارند که نشاط اجتماعی به‌وجود آمده بعد از انتخابات یازدهمین دوره ریاست‌جمهوری باعث شد تا ورزشکاران ایران گام‌های محکم‌تری برای رسیدن به این موفقیت ملی بردارند. به گفته آنها، این صعود ملی یک مسئله دیگری را هم مشخص کرد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از تهران امروز ؛ مجید ابهری حضور پرشور مردم در خیابان‌ها پس از پیروزی تیم ملی و عدم حضور در جشن دولتی در وزرشگاه آزادی را نشانه اعتراض به ۸ سال عملکرد دولت گذشته میداند. دولتی که به گفته او با بگو مگو و جر و بحث بر سر کار آمد و در طول ۸ سال نه تنها اثری از شادمانی در رفتارهایش وجود نداشت بلکه با ایجاد تنش‌های اجتماعی هر روزه، التهاب و اضطراب را به جامعه تزریق کرد.
همین مسئله هم باعث شد تا مردمی که ساعت‌ها در خیابان‌های شهرهای مختلف کشور، پیروزی تیم ملی کشور خود را جشن گرفته بودند به ورزشگاه آزادی روی خوش نشان ندهند. او ایجاد آسیب‌های اجتماعی چون اعتیاد، فقر، خشونت و… را نتیجه مستقیم عملکرد دولت گذشته میداند. دولتی که به گفته دکتر حسین باهر، استاد دانشگاه شهید بهشتی به اندازه کل فروش نفت ایران در یکصد سال گذشته، فروش نفت داشت اما جامعه را به رکود و غم رساند.
رابطه مستقیم نشاط اجتماعی با توسعه
به اعتقاد کارشناسان، نشاط، گمشده عصر حاضر است. گمشده‌ای که باورها ، اعتقاد و اعتماد‌ها را در سطوح مختلف جامعه کمرنگ کرده است اما به یکباره در یک جشن ملی و جشن پیروزی رئیس‌جمهور منتخب خود را در غالب حضور مردمی مهربان که به‌هم لبخند می‌زدند، نشان داد. نشاطی که به اعتقاد دکتر حسین‌باهر، ربطه مستقیمی با توسعه اجتماعی دارد و زیرساخت هر توسعه‌ای است.
او به مسئولان تاکید می‌کند که اگر بتوانیم در جامعه ایجاد نشاط اجتماعی بکنیم حتی قبل از اینکه بخواهیم به خیلی از فاکتورهای دقیق اقتصادی برسیم، می‌توانیم شادمانی را در مردم مهیا کنیم. به‌گونه‌ای که دست به شکوفا‌سازی استعدادهای بالقوه خود بزنند و آن انسداد‌های روحی‌ای که در وجودشان پیش آمده را به یک انبساط روحی تبدیل کنند.
او به برگزاری انتخابات دوره یازدهم رئیس‌جمهور و حضور ایران در جام‌جهانی اشاره می‌کند و می‌گوید: «در شادی مردم در انتخاب رئیس‌جمهوری و پیروزی تیم فوتبال دیدیم بی‌آنکه کسی داروی نشاط‌آور مصرف کرده باشد و شادمانی طوری بود که رفتار اجتماعی مردم با هم فرق کرده بود. ملت دولت را دوست داشت و دولت ملت را و مردم همدیگر را دوست داشتند. کسی به کسی آزار نمی‌رساند. همه حرکات مدنی و ابراز شادمانی بود. کسی به کسی گیر نمی‌داد. خب حالا خیلی‌ها بوق می‌زدند اما بوق عروسی بود نه بوق اذیت و مردم آزاری، این‌چنین بود که از درون نشاط پیدا کردند.»
دکترتقی ابوطالبی جامعه‌شناس نیز شادی و نشاط در فرآیند زندگی اجتماعی را جزو فاکتورهای لازم در حفظ سلامت و بهداشت روانی جامعه میداند و می‌گوید: «کسانی که از سلامت روانی برخوردارند هماره یا تلاش می‌کنند مسائل و موانع پیش‌رو را بردارند یا خود را با آن تطبیق دهند.» به گفته او در چنین جامعه‌ای میزان آسیب‌ها و جرایم به شدت پایین می‌آید، چون فرد امیدوار به یافتن راه‌حلی اصولی برای حل مشکلات خود است.
با نشاط، فرهنگ و اقتصاد هم درست می‌شود
حسین باهر شک ندارد که با نشاط همه چیز اقتصاد و فرهنگ هم درست می‌شود. اما با ملامت فرصت‌سوزی در دولت گذشته، می‌گوید: «ولی متاسفانه دولتمردان قبلی تنش‌های داخلی و خارجی ایجاد کردند. حتی کسانی که نگرانی مادی نداشتند همیشه در یک تنش به‌سر می‌بردند که حالا فردا چطور می‌شود. مثل این است که پدر یک خانواده مرتبا نق بزند که سرطان دارد حالا چه بر سر فرزندان آن خانواده می‌آید؛ مخصوصا اینکه نق زدن‌ها الکی و بی‌خودی باشد.»
او می‌گوید: «این دولت به اندازه کل فروش نفت تاریخ ایران نفت فروخت ولی چرا کسری بودجه آورده است. اینها حرف اقتصاددان‌ها را گوش نمی‌دهند و هر کسی که مخالف فکر اینها بوده را بازنشسته کرده‌اند.»
این محقق و پژوهشگر درمورد اینکه اسلام چه تاکیداتی بر شادی و نشاط دارد هم می‌گوید: امام صادق(ع) چهار ویژگی را برای یک انسان بهشتی معرفی می‌کند. اول دست دهنده دوم زبان دلنشین سوم چهره بشاش و چهارو قلب رئوف. این موضوع ارتباط به دین مخصوصی ندارد. در قرآن هم داریم اگر افراد در ادیان مختلف عمل صالح و نیکوکاری انجام دهند اینها بهشتی هستند. در دین زرتشت هم داریم پندار نیک، گفتار نیک، کردار نیک.
اسلام دین غم نیست
مجید ابهری دیگر آسیب‌شناس هم اعتقاد د ارد که عملکرد دولت در ۸ سال گذشته باعث شد تا بسیاری اسلام را دین غم بداند. این آسیب‌شناس، نشاط اجتماعی را یکی از نیازهای اساسی جامعه بشری میداند که به کاهش تنش‌های روحی و رفتاری منجر می‌شود. او یکی از وظایف دولتمردان را ایجاد ابزارهای شادمانی و لبخند در جامعه با توجه به ضوابط، قوانین و باورهای آن جامعه میداند و می‌گوید: «دولتی که در ۸ سال گذشته مراسم روزهای اعیاد را چون روزهای ماتم برگزار می‌کرد، زمانی که می‌خواست وارد یک جشن ملی شود، یکی از ضعیف‌ترین جشن‌های خود را در این استادیوم برگزار کرد تا نشان دهد هیچ برنامه‌ای برای ایجاد یک شادی ملی ندارد.» او خلأ نشاط در جامعه را یکی از دغدغه‌های جامعه‌شناسان و روان‌شناسان میداند و می‌گوید: «باید به‌دنبال پر کردن این خلأ که می‌تواند بهانه‌ای برای تخلیه انرژی شهروندان به‌ویژه نوجوانان و جوانان باشد، باشیم.»
به گفته ابهری آسیب‌شناسان در بررسی‌های خود یکی از دلایل بروز رفتارهای ناهنجار در قالب شادی را عدم برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری میداند. او می‌گوید: «درست است که در طول ۳۰ سال گذشته جشن‌ها واعیاد ملی و مذهبی داشته‌ایم اما روش‌های ابراز شادمانی نشان می‌دهد که فرهنگ نشاط در کشور وجود ندارد.»
شادمانی دولتی، فنای شادی ملی
او یکی از دلایل عدم گسترش فرهنگ شادی در کشور را دولتی شدن آن میداند و عدم استقبال از جشن ضعیف ورود ورزشکاران به کشور در آزادی را هم موید آن معرفی می‌کند. به گفته او دولت آنقدر با ایجاد شادی بیگانه بود که حتی یک گروه سرود نظامی را هم به این جشن نبرده بود تا حداقل با نواختن یک موزیک فضا را تلطیف کنند. مسئله‌ای که به اعتقاد ابهری در دو دوره گذشته به کرار به وقوع پیوست و سرمایه‌های اجتماعی را به خمودی کشاند. به گفته او در ۸ سال گذشته بهترین جشن‌ها و اعیاد مذهبی مثل روزهای عزاداری برگزار شد. از سوی دیگر دولتمردان فضا را پر از جر و بحث و تنش اجتماعی کردند.
نهادهای فرهنگی سیاست‌زده شدند تا روحیه شادمانی و نشاط جامعه به فنا داده شود. به گفته او نشاط اجتماعی ارتباط مستقیمی با تحکیم مبانی امنیت اجتماعی دارد و باعث می‌شود تا مردم بهتر با مشکلات خود برخورد کنند.او اظهار امیدواری می‌کند که دولت منتخب فصل جدید برای شادمانی اجتماعی ایجاد کند تا نوید دهنده تولد و رشد توسعه اجتماعی و فرهنگی باشد.