زنان بی‌سرپرستی که بی‌پناه هستند/ چه کسی پاسخگوست؟!

کارشناس مسائل زنان با بیان اینکه در تهران جایی به عنوان سرپناه برای این زنان وجود دارد، افزود: اینکه به این افراد خدمات ارائه دهند یا خیر و موثراست یا خیر در جای خود بحث است ولی زنان بی‌پناه معلول هستند علت نیستند.

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، این روزها در جامعه شاهد برخی زنان و مردان کارتن خواب هستیم که دچار یک سردرگمی شده و بی پناه هستند زنانی که نمی‌دانند تکلیفشان چیست و به دلیل مشکلات خانوادگی و عدم نظارت والدین کارشان به اینجا کشیده است.

در جامعه دینی ما وجود یک زن کارتن خواب هم جای تاسف است بنابراین باید هر اقدامی صورت گیرد تا این امر کاهش یافته و ما بتوانیم در جامعه‌ای سالم زندگی کرده و فرزندان صالح تربیت کنیم در حقیقت سازمان‌های حمایتی و دولت باید رسیدگی به این امر را در دستور کار خود قرار دهند و سازمان بهزیستی به فکر پناهگاه برای این زنان باشد.

در این میان برای بررسی مشکلات و معضلات این زنان به گفت و‌گویی با کارشناسان و صاحبنظران در این زمینه پرداختیم.

* زنان بی سرپرست معلول هستند نه علت/ ایجاد سرپناه برای ساماندهی روحی و روانی این زنان

عشرت شایق، کارشناس مسائل زنان و فعال فرهنگی و اجتماعی در گفت‌و‌گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در خصوص زنان کارتن خواب و خیابانی اظهار داشت: همه مسائل این چنینی بر می‌گردد به شرایط اجتماعی و فرهنگی جامعه که البته عدد و رقم این رنان در ایران بسیار کم است ولی در ایران با توجه به اینکه جامعه دینی است حتی ۱۰ نفر عدد بزرگی است.

وی با اشاره به اینکه  اعلام کردند که ۷۲ زن معتاد و کارتن خواب در جنوب تهران وجود دارد که این خبر بسیار ناگوار است و این نشان دهنده این بوده که دچار آسیب روحی، فرهنگی و اجتماعی شده ایم چرا این زنان از محبت خانواده دور ماندند در واقع  زنان کارتن خواب‌ دور از خانواده بوده و سرپناهی ندارند.

کارشناس مسائل زنان با بیان اینکه در تهران جایی به عنوان سرپناه بزرای این زنان وجود دارد، افزود: اینکه برای این افراد خدمات ارائه دهند یا خبر و اینکه موثراست یا خیر در جای خود بحث است ولی زنان بی‌پناه  معلول هستند علت نیستند.

* ایجاد سرپناه برای ساماندهی روحی و روانی زنان کارتن خواب

شایق با اشاره به اینکه باید علت ها بررسی شود و این امر بر می‌گردد به درون خانواده که باید به فرزندان آموزش دهند که نه گفتن را بلد باشند و به درخواست و تمنای اطرافیان جواب مثبت ندهند؛ در واقع به پیشنهادات ظاهراً جذاب دوستان جواب مثبت ندهند تا هنجار شکنی ضورت نگرفته و از خانه بریده نشوند و اصطلاح کارتن خوابی به وجود نیاید.

وی با بیان اینکه علت ها را باید حل و فصل کنیم، ادامه داد: باید رفاه اجتماعی و مراکز رفاهی ایجاد شود ولی مشوق نباشد و  آنها سر پناه داشته و فکر نکنند اگر کارتن خواب شوند جایی برای محافظتشان است؛ البته اینکه یک جایی باشد و به آنها سروسامان داده و بازسازی روحی و روانی برایشان صورت گیرد لازم است و باید با  یک دوره پروسه درمان، انسان سالم شوند و به زندگی بازگردند.

کارشناس مسائل زنان با بیان اینکه حمایت مدت دار و مشوق نباید وجود داشته باشد، افزود: زنان کارتن، دختران فراری معلول هستند که سازمان بهزیستی و وزارت کار این موضوع را آسیب شناسی کنند و در حقیقت روی علت‌ها کار شود چرا که اصل قضیه مهم است و ما شاهد زنان کارتن خواب نباشیم.

*وزارت زنان هم به تنهایی پاسخگوی رفع مشکلات زنان نخواهد بود

فاطمه ریحانی، استاد دانشگاه در گفت‌و‌گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: برای رفع مشکلات زنان و به ویژه زنان نیازمند در جامعه نیاز به مطالعه دقیق داریم تا زیر ساخت آن را شناخته و عمل کنیم.

وی ادامه داد: دلیل اصلی روی آوردن برخی از زنان به مسائلی مانند کارتن خوابی یک موضوع تعریف شده در  آسیب‌های اجتماعی مانند فقر است؛ در واقع فقر فرهنگی، اقتصادی و تربیتی از این موارد بوده که باید گفت زنان در مسیر زندگی دچار چنین آسیبی می‌شوند که باید فکری اساسی در این زمینه اندیشید.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه نباید از کنار مسائلی که زنان نیازمند با آن درگیرند،‌ راحت گذشت، گفت:  باید به این موضوعات به طور جدی توجه کرده و چالش های پیش رو را جدی بگیریم  و در این راستا برنامه ریزی و اجرای دقیق صورت گیرد.

* کاهش زنان نیازمند تنها با تلاش یک ارگان خاص انجام نمی‌شود

ریحانی افزود: باید تمام دستگاه ها تلاش کنند به خصوص نهادهای فرهنگ‌ساز و قوه اجرایی، شهرداری و نیروی انتظامی اقدام کنند چرا که یک فرآیند در یک سیستم دقیق امکان پذیر و مشکلات را رفع خواهد کرد  و زیر ساخت‌های آن باید بررسی و مشخص شود.

وی با اشاره به اینکه همه باید این مسائل را حل کنند و تنها یک ارگان خاص در این زمینه کارآیی و کارآمدی ندارد، اظهار داشت: کاهش زنان نیازمند تنها با تلاش یک ارگان خاص انجام نمی‌شود در واقع تشکیل وزارت زنان به تنهایی موفق نیست.

این استاد دانشگاه گفت: باید دید هدف ما چه چیزی است چرا که نیمی از جمعیت را زنان تشکیل می دهند بنابراین تنها وزارت زنان نمی‌تواند در این راستا به مشکلات رسیدگی کند، عنوان کرد: موضوع افزایش زنان نیازمند، نیاز به مطالعه دارد ولی وزارت زنان به تنهایی نمی تواند پاسخگو باشد و بنده بعید می‌دانم.

* لایحه “امنیت زنان” کمک برای جمع آوری زنان کارتن خواب

زهره الهیان، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در خصوص زنان کارتن خواب و زنان خیابانی اظهار داشت:  توجه  به این دسته از زنان که مورد آسیب جدی هستند باید در برنامه دولت آینده قرار گیرد.

وی با بیان اینکه شهرداری و دولت باید در راستای کاهش زنان کارتن خواب اقدام کنند، ادامه داد: با توجه به علل و عوامل و آسیب‌های اجتماعی شاهد این پدیده در خصوص برخی زنان بوده که باید راهکار های حمایتی در این زمینه صورت گیرد در حقیقت باید راهکار حمایتی در دستور کار دولت قرار گیرد.

نماینده سابق مجلس شورای اسلامی گفت: با توجه به اینکه خانه های امن برای برخی از این دسته زنان فراهم شده ولی باید بدانیم که تمهیدات حمایتی باعث می‌شود تا زنان مجدد به زندگی بازگشته و بتوانند با امید به زندگی عادی خود ادامه دهند.

الهیان بیان کرد: اشتغال مناسب برای زنان کارتن خواب  باعث می شود تا زنان دچار آسیب جدی نشده و قطعاً توجه به علل و عوامل در این زمینه یکی از راهکار‌های اساسی برای پیشگیری محسوب می شود تا این چنین زنانی دچار آسیب نشوند.

*باید ساختار وزارت زنان مورد توجه قرار گیرد

وی با اشاره به اینکه تعداد زنان کارتن خواب در جامعه بسیار اندک است، اظهار داشت: باید برنامه ریزی جدی صورت گرفته و برای پیشگیری از مشکلات این زنان در قالب طرح امنیت زنان اقدام شود که در این لایحه تدابیری اندیشیده شده است و باعث کاهش این پدیده می‌شود.

نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه لایحه امنیت زنان کمک برای جمع آوری زنان کارتن خواب است، گفت: در مجلس هشتم طرح امنیت زنان  را تا مراحلی دنبال کردیم و در دولت نهم این امر در دستور کار قرار گرفت که در آن تدابیری برای زنان کارتن خواب در نظر گرفته شده است تا در آن به مشکلات رسیدگی شود.

الهیان در خصوص وزارت زنان بیان کرد:  موضوع وزارت زنان نیاز به دقت و کار جدی دارد تا به صورت کارشناسی موضوع پیگیری شود و با مطالعاتی نقشه راه دولت باشد در واقع باید ساختار وزارت زنان مورد توجه قرار گرفته  و ببینیم آیا این وزارت خانه جوابگوی مشکلات جامعه زنان است یا خیر.

وی ادامه داد:  در راستای وزارت زنان در مجلس هشتم بحث مفصلی داشتیم که در این میان باید ارتقای سطح مرکز امور زنان و خانواده صورت گیرد چرا که مرکز امور زنان و خانواده حلال مشکلات زنان است که باید تقویت و ارتقا یابد و نیازی به وزارت زنان نیست.

* مسئول بررسی مشکلات زنان کارتن خواب برعهده بهزیستی

زهرا سجادی، در گفت و گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم اظهار داشت: ما نگران موضوع و مشکلات زنان خیابانی و کارتن خواب هستیم ولی متولی و مسئول اصلی این موضوع سازمان بهزیستی است که باید علت آن را یابد تا این امر کاهش یابد.

وی ادامه داد: زنان آسیب دیده خیابانی از مشکلاتی است که باید بررسی دقیق برای آن صورت گیرد.

*زنان بی پناه و بی‌سرپرست قربانیان تربیت غلط خانواده

مجید ابهری، آسیب شناس و متخصص علوم رفتاری در گفت‌و گو با خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم در خصوص زنان خیابانی و بی سرپرست اظهار داشت: کم کاری نهادهای متولی باعث گسترش زنان خیابانی شده است. با توجه به افزایش زنان معتاد و کارتن خواب و اینکه تا امروز سازمان بهزیستی فقط یک مرکز ترک اعتیاد برای زنان راه اندازی کرده است شاهد این امر در جامعه هستیم.

*مستمری ماهیانه زنان کارتن خواب هزینه ۲ کیلو گوشت در ماه است

وی با بیان اینکه موضوع زنان خیابانی و بی پناه را باید از یکدیگر جدا کرد، ادامه داد: زنان خیابانی بیشتر به کارگران جنسی اطلاق می شود و خروجی دختران فراری در این قشر متمرکز می‌شوند این گونه زنان چون فقط در خیابان حضور ندارند و به طور تلفنی خود فروشی می‌کنند محاسبه آماری آنها بسیار دشوار است اما می توان گفت متوسط سن آنها ۲۰ تا ۴۰ سال است که البته ممکن است جمع خودفروشی کمتر از ۲۰ هم وجود داشته باشد اما انگشت شمار است.

آسیب شناس و متخصص علوم رفتاری بیان کرد: بهزیستی به عنوان متولی زنان خیابان و بی سرپرست به خاطر مستمری ناچیزی که می دهد و نظارت بر بهبود رفتاری آنها ندارد تا به حال در این زمینه موفق نبوده است. مستمری ماهیانه این گونه زنان، هزینه ۲ کیلو گوشت در ماه است البته نمی توان گفت زنان خیابانی فقط به خاطر فقر خود فروشی می کنند بلکه کم رنگ شدن ارزش‌های اخلاقی و ضعف باورهای دینی، فقدان مهارت های شغلی و کارآفرینی در کنار نیازهای جنسی عوامل تولید زنان خیابانی است.

*درصدی از زنان معتاد بعد از ترک، دوباره به اعتیاد آلوده شوند

ابهری افزود: چه بسیار زنان فقیری که با کار و تلاش عفت و عزت خود را حفظ کردند بنابراین به عنوان آسیب شناس تنها نمی توان فقر را علت خودفروشی و بی‌عفتی دانست. البته در این میان نقش مردان غیرقابل انکار است.تنوع طلبی آنها و ضعف اعتقاد به حریم خانواده باعث ایجاد مردان خیابانی نیز می شود و به ازای هر یک زن خیابانی ۷ مرد خیابانی وجود دارد.

وی در خصوص زنان بی سرپرست و معتاد ادامه داد: این زنان قربانیان تربیت غلط خانواده و یا اعتیاد همسرشان شده اند که بیشتر در قالب فروشنده و مصرف کننده هستند. بسیاری از آن ها در خانواده خود نیز کارتن خواب هستند یعنی منزوی و رانده شده‌اند در این میان در دهه اخیر تبلیغات دروغ ماهواره برای لاغری و داروهای لاغری که ترکیبی از مواد مخدر دارند باعث اعتیاد بیشتر دختران و زنان جوان شده است. در میان معتادان جامعه ما ۹۱ درصد مرد و ۹ درصد زن هستند؛ کمبود مراکز درمانی و فقدان کنتر ل بعد از درمان،‌ ضعف آموزشی،‌ کارآفرینی و اشتغال باعث شده است تا ۹۵ درصد از زنان معتاد بعد از ترک، دوباره به اعتیاد آلوده شوند.

* ایجاد سرپناه و کاهش زنان کارتن خواب

به گزارش تسنیم، کارشناسان و صاحب نظران معتقدند که باید برای زنان کارتن خواب سر پناه در نطر گرفته و باید بدانیم که مشکلات اصلی و نشات گرفته از درون خانواده است که والدین باید نظارت بیشتر داشته و دولت آینده موضوع به صفر رساندن زنان کارتن خواب را به صفر برسانند.

گزارش از انسیه آبشاری خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم