سازمان مدافع حقوق اجتماعی و سلامت روانی وجود ندارد
سازمان مدافع حقوق اجتماعی و سلامت روانی وجود ندارد
نویسنده :سید حسن موسوی چلک
در دستهبندی آسیبهای اجتماعی، نوعی از آسیبهای اجتماعی وجود دارد که به نام آسیب بازپدید شناخته میشود؛ آسیب بازپدید بهمعنی آن است که آسیبی قبلا وجود داشته، در یک زمان خاص به عنوان یک آسیب جدی اجتماعی مطرح نبوده، اما بعد از مدتی دوباره ظهور پیدا کرده است.
یکی از آسیبهایی که در ایران به عنوان آسیب بازپدید شناخته میشود، مصرف مشروبات الکلی است. آسیبی که حالا آنقدر در ایران جدی شده است که بعضی از مسئولان هرازچندگاه پیشنهاد تشکیل ستاد مبارزه با مشروبات الکلی را مطرح میکنند؛ این موضوع نشان میدهد که این پدیده در ایران جدی است و کار به جایی رسیده که مسئولان هم خطرش را احساس میکنند.
نکته اولی که درباره مصرف مشروبات الکلی در ایران مطرح میشود، موضوع آمار واردات و مصرف آن است؛ موضوعی که هرچند با دیگر آسیبهای اجتماعی در ایران مشترک است، اما باز هم به دلیل مانعهای فرهنگی و مذهبی، بهدستآوردن آمار دقیق مصرف آن در ایران سخت است؛ اما با این همه حال، تنها آماری که در حوزه مشروبات الکلی در ایران وجود دارد، آماری است که ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز چند وقت پیش منتشر کرده است؛ آماری که نشان میدهد سالانه حدود ۸۰میلیون لیتر مشروبات الکلی به ایران وارد میشود که ۲۰میلیون لیتر آن کشف میشود. این بهمعنای آن است که در خوشبینانهترین وضعیت، ۲۰ تا ۳۰درصد از مشروباتی که وارد ایران میشود، کشف میشود. این آمار در کنار مشروباتی است که در ایران تولید میشود و مصرفکنندگان خاص خودش رادارد.
نکته مهم دیگر در اینباره این است که مصرف مشروبات الکلی در کنار موادمخدر صنعتی و مواد روانگردان حامل یک پیام مهم برای مسئولان است و آن این است که مردم ما به دنبال شادی آنی هستند و طبیعتا برای رسیدن به شادی راهی را پیدا میکنند؛ چون شادی جزو لاینفک زندگی مردم است و برای رسیدن به آن هرکاری میکنند و بنابراین مصرف مشروبات الکلی راهی است برای رسیدن به این شادی آنی.
حالا اگر مسئولان میخواهند که با این پدیده مقابله کنند باید روی سلامت روانی و اجتماعی مردم کار کنند؛ اینکه ما الکل را یک جزیره جدا بدانیم و بخواهیم روی آن به عنوان یک پدیده جدا از جامعه کار کنیم، اشتباهی است که تا به حال اتفاق افتاده و نتیجه خوبی نداشته است. آسیبهای اجتماعی پدیدههاییاند که به طور زنجیرهوار به هم وصلند و بنابراین بهترین راهی که برای مبارزه با مصرف مشروبات الکلی به نظر میرسد، انجامدادن فعالیتهای جدی برای سلامت روانی و اجتماعی مردم است.
ما در ایران ظرفیت بالایی برای رسیدن به شادی داریم؛ مانند ظرفیتهایی که در مناسک مذهبی و ملی ما وجود دارد، اما به دلیل آنکه اصولا مدیریت شادی در مسئولان و حتی مردم ما جانیفتاده، هیچگاه از این ظرفیتها استفاده نشده است. از سوی دیگر ما در طول تمام این سالها دیدهایم که امور اجتماعی مظلوم واقع شدهاند و مدیریت فرهنگی مربوط به سلامت روانی مردم تبدیل به یک ناتوانی شده است؛ مثلا در کشور ما به تعداد بسیاری انجمن و سازمان در حوزه مسائل اقتصادی وجود دارد، ولی عملا هیچ سازمانی در ایران وجود ندارد که مدافع حقوق اجتماعی و سلامت روانی آنها باشد و به همین دلیل هم مردم هیچوقت یاد نگرفتهاند باید این موضوع را از مسئولان مطالبه کنند. مجموع این دلایل است که آسیبهایی اجتماعی مانند مصرف مشروبات الکلی را به یک مرگ تدریجی در بین مردم تبدیل میکند؛ مرگی که به نظر نمیرسد راه تاثیرگذاری برای مقابله با آن توسط مسئولان پیشبینی شده باشد.
* رییس انجمن مددکاران اجتماعی ایران