نگاه غیرکارشناسی مسئولان به حوزه اجتماعی
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفت: متاسفانه نگاه مسئولان دولت به حوزه اجتماعی غیر کارشناسی است و دغدغه ای در این حوزه در بین مسئولان وجود ندارد و به همین دلیل نیز در این حوزه با مشکلات و چالش های جدی در سطح کشور مواجه هستیم.
به گزارش خبرنگار مهر، سید حسن موسوی چلک ظهر امروز در پنجمین همایش ملی آسیب های پنهان که در سنندج برگزار می شود؛ اظهار داشت: متاسفانه در حال حاضر ما در جامعه ای زندگی می کنیم که مسئولان تنها ممیزی می کنند و برنامه ای برای بهبود و ساماندهی آسیب های اجتماعی ندارند.
وی با بیان اینکه نظام برنامه ریزی و بودجه ریزی کشور باید بر اساس انسان محوری و خانواده باشد، افزود: متاسفانه در قانون پنجم توسعه و بودجه ۹۳ کشور اعتباری برای مقابله با آسیب های اجتماعی در نظر گرفته نشده و باز هم این حوزه در حاشیه قرار گرفته است.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران با اشاره به اینکه مردم نیز در این حوزه مطالبه گر نیستند، ادامه داد: متاسفانه حتی نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی، مدیران دستگاه های دولتی، سازمان های مردم نهاد و حتی رسانه ها در حوزه اجتماعی مطالبه گر نیستند و در این رابطه صحبتی نمی کنند.
لزوم برنامه ریزی و توجه به شادی های مردم
موسوی چلک یادآور شد: باید همانگونه که برای عزاداری های مختلف برنامه ریزی می شود، با توجه به آئین ها و جشن های سنتی که در کشور داریم برای شادی های مردم نیز برنامه ریزی داشته باشیم که متاسفانه نه تنها مسئولان به این مهم توجهی ندارند بلکه مردم خود نیز در این حوزه مطالبه گر نیستند.
وی بیان کرد: اگر شور و نشاط و شادی در افراد افزایش یابد، محبت در جامعه بیشتر شده و این فقر محبت است که بنیان خانواده ها را از بین می برد و زمینه ظهور آسیب های اجتماعی را فراهم می کند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در ادامه گفت: جامعه ای که خانواده با نشاط نداشته باشد و اخلاق نیز بر خانواده ها حاکم نباشد، جامعه ای سالم نخواهد بود و آسیب های پنهان بر آن سایه می افکنند.
موسوی چلک با بیان اینکه دانشگاه نیز تا کنون محصولی کاربردی و راهکاری مناسب را برای مقابله با آسیب های اجتماعی ارائه نداده اند آنان را مورد انتقاد قرار داد و افزود: حتی شهرداری ها نیز تمام فعالیت خود را به خدمات شهری محدود کرده اند در حالی که در تمام دنیا، شهرداری ها خدمات اجتماعی را در راس امور خود قرار داده اند.
ضربه آسیب های اجتماعی به خانواده های ایرانی
وی اظهار داشت: آسیب های اجتماعی خانواده های ایرانی را نشانه گرفته که اگر با مشکل رو به رو شوند دیگر نمی توان جایگاه آنها را درست کرد و این ضربه بزرگی به جامعه وارد می کند.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران ادامه داد: طبق آمارهای رسمی مرکز آمار ایران در سال ۹۰ حدود ۷۱ درصد از جمعیت کشور شهر و ۲۹ درصد روستایی هستند و این در حالی است که تا ۳۰ سال قبل این آمار بر عکس بود.
موسوی چلک یادآور شد: تجربه نشان داده که آسیب های اجتماعی در مناطق شهری بیشتر از مناطق روستایی است و این مهم نشان می دهد که با گسترش شهرنشینی آسیب های اجتماعی نیز افزایش یافته است.
وی به آمار زنان سرپرست خانوار نیز اشاره کرد و بیان کرد: بر اساس آخرین آمارها در سال ۹۰ بیش از دو میلیون و ۵۵۰ هزار زن سرپرست خانوار در کشور وجود داشت که این رقم در سال ۸۵ یک میلیون و ۶۶۴ هزار و در سال ۷۵ یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر بوده است.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفت: این نشان می دهد که در یک فاصله زمانی ۱۰ ساله ۳۹ درصد به میزان زنان سرپرست خانوار در کشور اضافه شده در حالی که در فاصله زمانی سال ۸۵ تا ۹۰ بیش از ۵۳ درصد به این آمار اضافه شده که می تواند نگران کننده باشد.
طلاق مهمترین عامل افزایش آسیب های اجتماعی
موسوی چلک افزود: به جرات می توان گفت که دلیل اصلی این افزایش آمار زنان سرپرست خانوار در ایران افزایش شش درصدی طلاق و کاهش ۹.۵ درصدی ازدواج در کشور بوده است.
وی اظهار داشت: طبق آمارهای پلیس و ناجا نیز در سال ۹۰ شاخص قتل ۲.۹ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر بود که این رقم در سال ۹۱ به سه درصد رسیده است.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران ادامه داد: میزان قتل های خانوادگی نیز در سال ۹۰ نسبت به سال ۹۱ از ۳۰ درصد به ۳۱ درصد رسیده که بیش از ۲۰ درصد مقتولان زنان بوده اند.
موسوی چلک با بیان اینکه در حوزه زندان نیز سالانه ۶۰۰ هزار نفر به زندان ورود پیدا می کنند، یادآور شد: با نگاهی دقیق به این آمار می توان فهمید که بنیان خانواده ها به شدت مورد هجوم قرار گرفته و همین امر نیز باعث افزایش آسیب های اجتماعی در سطح جامعه می شود.
برخورد انتظامی موجب زیرزمین شدن آسیب های اجتماعی می شود
وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه برای مقابله با آسیب های اجتماعی باید از رویکردهای اجتماعی بهره گرفت، بیان کرد: در مقابله با آسیب های اجتماعی باید از تحمیل رویکردهای انتظامی و قضایی خودداری کرد چرا که نگاه امنیتی و انتظامی موجب زیر زمینی شدن آسیب های اجتماعی می شود.
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران گفت: ساختار تک بعدی توسعه کشور، عدم توجه کافی به سلامت اجتماعی، تغییر ساختار خانواده، ضعف و ناکارآمدی نظام تامین اجتماعی، نداشتن سیاست اجتماعی مشخص در حوزه آسیب های اجتماعی و نداشتن متولی مشخص در حوزه آسیب های اجتماعی از عوامل توسعه آسیب های اجتماعی در کشور است.
موسوی چلک افزود: عدم توجه به پیوست های اجتماعی و فرهنگی در طرح های ملی، عدم توجه به آینده نگری اجتماعی، عدم سنجش شاخص های سلامت اجتماعی، کشمکش نسلی، عدم بهره گیری کافی از مبانی دین مبین اسلام، عدم ارزیابی و اثر بخشی مستمر طرح ها و برنامه های اجتماعی، گسترش تکنولوژی و تسهیل در دسترسی به اطلاعات و عدم آشنایی با نحوه استفاده صحیح از آنها از دیگر عوامل رشد آسیب های اجتماعی است.
وی با تاکید بر اینکه به سطوح مختلف پیشگیری از آسیب های اجتماعی باید توجه شود، اظهار داشت: زمینه مشارکت مردم و تشکل های غیر دولتی باید فراهم شود چرا که موفقیت در این عرصه فقط با حضور و مشارکت مردم و تشکل های غیر دولتی امکان پذیر است و دولت نمی تواند به تنهایی موفق به نترل و کاهش آسیب های اجتماعی شود.
گفتنی است پس از اعلام فراخوان برگزاری پنجمین همایش ملی آسیب های پنهان در سراسر کشور در مجموع ۱۹۳ مقاله در دبیرخانه این همایش وصول شد که پس از بررسی آثار ارائه شده توسط کمیته علمی همایش، ۵۰ درصد مقالات پذیرش شدند که ۱۹ مقاله آن به صورت سخنرانی و ۷۳ مقاله نیز به صورت پوستر در طول برگزاری همایش ارائه می شود.
این همایش با مشارکت جهاد دانشگاهی، دانشگاه کردستان، جمعیت هلال احمر، بهزیستی، دادگستری، بنیاد شهید و امور ایثارگران، استانداری، آموزش و پرورش، شهرداری سنندج، تعاون، کار و رفاه اجتماعی، فرهنگ و ارشاد اسلامی، دانشگاه پیام نور، دانشگاه علمی کاربردی و معاونت اجتماعی نیروی انتظامی استان کردستان، دفتر تحقیقات کاربردی فرماندهی انتظامی استان یزد و انجمن مددکاران اجتماعی ایران در سنندج برگزار شد.