پیشنهاد جایگزینی طرح ماده ۱۶ با مراکز محله محور/ از ظرفیت نهادهای انقلابی و مذهبی استفاده کنیم
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی رادیو گفت‌وگو، حسن موسوی چلک رئیس انجمن مددکاران اجتماعی در برنامه هاشور با موضوع «معتادان متجاهر؛ بایدها و نبایدها» با اشاره به اینکه در تمام مراکز ارائه کننده خدمات درمانی، مددکاران حضور دارند و نقش‌های خاص خودشان را ایفا می‌کنند، گفت: در مراکز ماده ۱۶ هم مددکاران حضور دارند و اگر خانواده افراد در دسترس باشند با آنها ارتباط برقرار می‌کنند.
موسوی چلک افزود: طرحی توسط جمعیت تولد دوباره عید سال ۹۳ اجرا شده که معتادان متجاهر در قالب ماده ۱۶ جمع آوری می‌شدند اما به جای ارجاع به این مراکز در اختیار مراکز این جمعیت قرارمی گرفتند و در آنجا مددکاران اجتماعی نقش آفرینی می‌کردند. در آنجا مددکاران همراه خانواده افراد بودند و طرح مذکور در هفته مبارزه با مواد مخدر آن سال که چند ماه بعد بود اثراتش را نشان داد. طرح فوق بعدتر ادامه پیدا نکرد. من با راه اندازی و گسترش مراکز نگهداری ماده ۱۶ موافق نیستم و باید طرح هایی مانند طرح تولد دوباره احیا شود.
رئیس انجمن مددکاران با اشاره به اینکه در سیاست‌های کلی مقابله با مواد مخدر که در سال ۸۵ توسط رهبر انقلاب ابلاغ شد و همچنین قانون این حوزه در سال ۸۹ رویکرد کاهش آسیب پذیرفته شده است گفت: در سیاست‌های کلی مورد اشاره یک بند آورده شده است که اگرکارهای انجام شده در این بخش جوابگو نبود به عرضه مواد مخدر کم خطر روی بیاوریم.
وی با اشاره به تغییرات قانون مرتبط با مواد مخدر در سال ۷۶ مجدد تأکید کرد: بعد اصلاح قانون یافته‌ها نشان داد که بعضی فعالیت‌ها در این بخش باید تغییر کند.
موسوی چلک تغییر و اصلاح قانون را براساس تجربه زیسته عنوان کرد و ادامه داد: الان به استناد تجارب دنیا هم این تغییر رویکرد مدنظر است. اعتیاد یک پدیده ناشناخته است و به ویژه شخص معتاد ناشناخته مانده است. ما بعضی تجربه‌هایمان را تکرار می‌کنیم، در حالی که راهکار‌مان برای موضوع معتادان متجاهر می‌تواند وصل کردن این افراد به نظام‌های کاهش آسیب محله‌ای باشد، مدیریت این بخش را هم می‌توان به سازمان‌های غیردولتی دارد و اینها محله محور کار کنند.
موسوی چلک گفت: موضوع اعتیاد فرابخشی است و از ظرفیت وقف و موقوفات می‌توان در مورد برنامه‌های مرتبط با امور اجتماعی و معتادان متجاهر استفاده کرد. پیشتر هم پیشنهاد کرده بودم از مدل‌هایی از برنامه‌ها با رویکرد استفاده از منابع در اختیار نهادهای مذهبی و دینی و اوقاف استفاده شود. مهم ترین کارکرد وقف، خمس و زکات و منابع مشابهی که با رویکرد دینی پرداخت می‌شود، ارائه خدمات اجتماعی است. امروز هم اقتضای جامعه‌مان این است که بتوانیم یکسری خدمات اجتماعی را -با این منابع- به این گروه‌ها بدهیم. به عنوان مثال استفاده از ظرفیت بنیاد برکت که یکی از کارکردهایش در حوزه اجتماعی- فرهنگی است.
وی به طرح این موضوع پرداخت که همچنین می‌توان از منابع آستان قدس رضوی و دیگر نهادها این چنین به همراه بودجه مردمی و مشارکت آنها استفاده کرد و ادامه داد: مشکل‌مان این است که باراصلی منابع چرخه درمان و حمایت اجتماعی به بودجه کم دولت وصل شده است و نهادها و سازمان‌های مورد اشاره هم وقتی برچسب –ارائه خدمات- به معتاد می‌خورد آن را پس می‌زنند.
وی ادامه داد: در خصوص ارائه خدمات اجتماعی توسط این نهادها تا کنون بنیاد برکت فعالیت اجتماعی را در قالب مسئولیت اجتماعی خود شروع کرده است، بنیاد مستضعفان هم در حوزه خانواده‌های دارای عضو معلول کار کرده است، در دوره مدیریت حجت الاسلام رئیسی در آستان قدس رضوی هم این مجموعه در حوزه حاشیه نشینی کارهایی انجام داد. اما به طور کلی این فعالیت‌ها توسط نهادهای مذکور نهادینه شده نیست. این باید تبدیل به موضوعی جدی برای سازمان‌ها شود که منابع آنها در حوزه خدمات اجتماعی تخصیص پیدا کند. البته چنین سازمان‌هایی طی یکی دو سال اخیر کمی ورود کرده‌اند اما سهم‌شان ناچیز است.